Astım (Alerjik Astım)
Astım: Solunum Yollarının Kronik İnflamasyonu
Astım, solunum yollarında kronik inflamasyon neticesinde meydana gelen aşırı mukus üretimi, hava yollarında daralma ve ödemlenme durumudur.
Bu daralma nefes almada zorluk, öksürük, hırıltılı solunum ve göğüste sıkışma gibi belirtilere yol açar. Semptomlar tedaviye cevap verir ve geçicidir. İşte astım hakkında bilinmesi gerekenler;
Astımın Nedenleri ve Tetikleyicileri
Astımın tam olarak neden ortaya çıktığı bilinmemekle birlikte, ön planda genetik ve çevresel faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir.
Nedenler:
- Genetik yatkınlık
- Çevresel faktörler
- Allerjik reaksiyonlar
Tetikleyiciler:
- Polen, küf, toz akarları ve evcil hayvan tüyleri gibi alerjenler
- Üst solunum yolu enfeksiyonları
- Fiziksel aktivite
- Stres durumu
- Sıcak soğuk dengesizliği
Astımın Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Astım atağının süresi ve şiddeti kişiden kişiye değişiklik gösterebilir ve bazı kişilerde belirtiler sadece belirli bir tetikleyiciye maruz kalındığında ortaya çıkar.
Belirtiler:
- Öksürük (özellikle geceleri)
- Göğüste sıkışma ve ağrı hissi
- Hırıltılı solunum
- Nefes almada zorluk vb.
Tedavi Yöntemleri:
- Hızlı ve güçlü bir şekilde hava yollarını rahatlatan inhaler ilaçlar
- Kronik inflamasyonu kontrol altında tutmayı amaçlayan uzun etkili tedaviler
- Alerji tedavisi
- Astım eylem planının izlenmesi
Astımın Tedavisi ve Hastalık Yönetimi
Hastalık yönetimi astım atağı sayısını ve atak şiddetini azaltarak, hastanın yaşam kalitesini artırmak üzerine yoğunlaşır.
Önleyici Stratejiler:
- Tetikleyicilerden korunma
- Düzenli egzersiz yapma
- Aşılarla enfeksiyon riskini azaltma
- Sigara dumanı gibi toksinlerden kaçınma
Hastalıktan etkilenen bireylerin astım eylem planı oluşturması, planı düzenli aralıklarla gözden geçirmesi astımın etkili bir şekilde yönetilmesine yardımcı olur. Astım eylem planı, belirtilerin nasıl kontrol edileceği ve hastanın kötüleşmesi durumunda ne yapılacağı konusunda rehberlik sağlar
Uzm. Dr. Halil Eşenli